Motorlu Kara Taşıtları Alım Satım Sorumlusu (Seviye 5)

1. AMAÇ/KAPSAM

Bu program, Motorlu Kara Taşıtları Alım Satım Sorumlusu Seviye 5 (17UY0299-5/ REV 00) Ulusal
Yeterliliğine göre adayının belgelendirilmesine yönelik olarak yapılacak olan sınav için temel şartları, yeterlilik
alanını, sınav koşullarını, kabul şartlarını hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır..
Motorlu kara taşıtı alım satım çalışmalarının eğitim almış ve nitelik kazandırılmış kişiler tarafından yürütülmesi
ve çalışmalarda kalitenin artırılması için
• Adayların sahip olması gereken nitelikleri, bilgi, beceri ve yetkinlikleri tanımlamak,
• Adayların, geçerli ve güvenilir bir belge ile mesleki yeterliliğini kanıtlamasına olanak vermek,
• Eğitim sistemine, sınav ve belgelendirme kuruluşlarına referans ve kaynak oluşturmaktır.
Bu yeterlilik, Motorlu Kara Taşıtları alım Satım Sorumlusu niteliklerinin belirlenmesi ve belgelendirilmesi
amacıyla hazırlanmıştır.

2. TANIMLAR

Aday: belgelendirilmek üzere başvuru yapan ve yeterliliğe giriş şartlarını taşıyan kişidir.
Sınav Yapıcı: İlgili ulusal yeterlilikteki değerlendirici ölçütlerini karşılayan ve METROPOL Belgelendirme
tarafından adayların teorik bilgi düzeylerini ve performanslarını ulusal yeterliliklerde tanımlanan şartlar
doğrultusunda ölçmek ve değerlendirmek üzere görevlendirdiği kişidir.
Gözetmen: METROPOL Belgelendirme tarafından gerçekleştirilen sınavlarda kamera kaydı ve sınav düzenini
sağlamak üzere görevlendirilen ve değerlendirici ölçütlerini karşılamak zorunda olmayan kişidir.

3. SORUMLULAR

Sınav görevlileri ve adaylar bu talimatın şartlarına uymakla yükümlüdür.

4. UYGULAMALAR

4.1. Bilgi ve Becerinin Sınanması, Değerlendirilmesi

4.1.1. Zorunlu Birimler

17UY0299-5/A1: İş Sağlığı Ve Güvenliği, Çevre Yönetim Sistemleri
17UY0299-5 /A2: Motorlu Kara Taşıtı Alım Satım İşlemleri

(T1) Teorik Sınav

(A1+A2) yeterlilik birimlerinde yapılandırılmış yazılı sınav (T1) şeklinde gerçekleştirilir. Sınav soruları,
yapılandırılmış sınav kapsamında ölçülmesi öngörülen tüm öğrenim çıktılarını ve başarım ölçütlerini
ölçebilecek şekilde tasarlanacak olup, her yeterlilik biriminin değerlendirilmesi ayrı yapılacaktır. Her birimde
sorulacak soru sayısı ve süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Yapılandırılmış yazılı sınav soruları
METROPOL BELGELENDİRME soru bankasından seçilen sorulardan oluşur.
(A1+A2) birimlerine yönelik teorik sınav “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda
adaylara en az, A1 birimi için on beş (15) , A2 birimi için ise on (10) soruluk, 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her
biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış
cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için 2 dakika zaman
verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu
birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini ölçmelidir. Birimlerin süreleri aşağıdaki
tabloda belirtilmiştir.

(P1) Performansa Dayalı Sınav

A1: Bu birime yönelik beceri ve yetkinlik ifadeleri diğer birimlerin beceri ve yetkinlik kontrol listelerinde
tanımlanmış olup, bu kapsamda söz konusu beceri ve yetkinlik ifadelerinin ölçme ve değerlendirmesi
yapılacaktır.
A2 yeterlilik birimi için performansa dayalı uygulama sınavı gerçekleştirilir. Adaylar, performans sınavlarını
yeterlilik birimi bazında tek-tek alırlar ve yapılan değerlendirmeler o birim için Motorlu Kara Taşıtları Alım
Satım Sorumlusu Seviye 5 (17UY0299-5/ REV 00) Ulusal Yeterliliğinde verilen başarım ölçütlerini sağlayacak
şekilde yapılır.
Bu yeterlilikte performans sınavı aşağıda yazılı olduğu şekilde yapılır
Araç alım satım sorumlusu iş yerinin düzenini sağlar ve sağlatır. Personellerine satın almak için araç
ihtiyaçlarının belirlemelerini ister. Seçilen araçları inceler. Aracın alınması için onay verir. Alınan araçların
bakımını yaptırtır ve satış için hazırlanmalarını sağlar. Satışa çıkacak araçların listesini inceler. Araç satışlarını
onaylar. Satılan araçların varsa eksiklerini hatırlatır, eksiklerin giderilmesini sağlar ve müşteriye teslimini takip
eder.
A2 birimine yönelik performansa dayalı sınav “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir.
Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın,
performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek
koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi gerçek
uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak
düzenlenmiş çalışma ortamında gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin tamamı performansa dayalı
sınav ile ölçülmelidir. Birimlerin süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir.

B1 yeterlilik biriminde yapılandırılmış yazılı sınav (T1) şeklinde gerçekleştirilir. Sınav soruları, Yapılandırılmış
sınav kapsamında ölçülmesi öngörülen tüm öğrenim çıktılarını ve başarım ölçütlerini ölçebilecek şekilde
tasarlanacak olup, her yeterlilik biriminin değerlendirilmesi ayrı yapılacaktır. Her birimde sorulacak soru sayısı
ve süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Yapılandırılmış yazılı sınav soruları METROPOL
BELGELENDİRME soru bankasından seçilen sorulardan oluşur.
B1 birimine yönelik teorik sınav “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. B1 Teorik sınavda adaylara en
az beş (5) soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanmalıdır.
Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi
yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için 2 dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 70’ına doğru
yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi
ifadelerini ölçmelidir. Birimlerin süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir

(P1) Performansa Dayalı Sınav

Araç alım satım sorumlu kişisi iş yerinin düzenini sağlar. Personellerine satın almak için araç belirlemelerini
ister. Seçilen aracı inceler. Aracın alınması için onay verir. Alınan araçların satış için hazırlanmasını sağlar.
Satışa çıkacak araçların listesini inceler. Araç satışlarını onaylar. Satılan araçların müşteriye teslimini takip eder
eksikleri hatırlatır ve satışı onaylar.
Satış öncesi ve satış sonrası işlemlerde geçmiş dönem satışlarını inceler. Sipariş ihtiyaçlarını belirler. Satış
işlemlerinin iş yeri kurallarına uygun olup olmadığını kontrol eder. Motor tescil işlemlerini ofisinden takip eder.
Gerektiğinde personeline iş takiplerini sorar. Marka ve iş yeri kurallarına uygun araç teslimlerinin yapılıp
yapılmadığını kontrol eder. Gerektiğinde müdahale ederek yanlışları düzeltir.
B1 birimine yönelik performansa dayalı sınav “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir.
Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın,
performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek
koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınavın süresi gerçek
uygulama şartlarındaki süreye karşılık gelmelidir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak
düzenlenmiş çalışma ortamında gerçekleştirilir.
Performans sınavında Adayın Performansı Değerlendirici tarafından ölçülmesi öngörülen öğrenim çıktılarını,
başarım ölçütlerini içerecek şekilde değerlendirilerek MOTORLU KARA TAŞITLARI ALIM SATIM
SORUMLUSU kriterlerine göre değerlendirilip sonuçlar belirlenir. Birimlerin süreleri aşağıdaki tabloda
belirtilmiştir.

4.2 Ölçme ve Değerlendirme

Motorlu Kara Taşıtları Alım Satım Sorumlusu Seviye 5 (17UY0299-5 REV 00) Ulusal Yeterliliğine göre
belgelendirme amacıyla yapılacak ölçme ve değerlendirme, gerekli çalışma şartlarının oluşturulduğu sınav ve
belgelendirme merkezlerinde veya çalışma sahalarında, Teorik yapılandırılmış yazılı sınav ve uygulamalı sınav
şeklinde olacaktır. Kişi yeterlilik birimlerini ayrı ayrı alabileceği gibi talep etmesi halinde hepsinin bir arada
verilmesi de mümkündür. Ancak her birimin değerlendirmesi bağımsız yapılmalıdır
Belge almaya hak kazanmak için adayın, en az zorunlu A1 ve A2 birimlerinin tamamından başarılı
olması gerekmektedir. İsteyen adaylar ayrıca B1 seçmeli birimini de alabilirler. Sınavın tamamından veya her
hangi bir bölümünden başarısız olan aday başarısız olduğu bölümden/bölümlerden bir yıl içinde iki ücretsiz
sınav hakkı daha kullanabilir. Ancak 1 yıldan fazla ara vermesi durumunda birimde tanımlanan her iki sınava da
yeniden girmesi gerekir. Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi, birimin başarıldığı tarihten itibaren 2
yıldır. Yeterlilik birimlerinin birleştirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini
koruyor olması gerekmektedir. Yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi ise belgenin düzenlendiği tarihten
itibaren 5 (beş) yıldır.

4.3 Diğer Şartlar

• Adaylar sınav başlamadan 15 dakika önce hazır bulunur.
• Sınav süresince kesintisiz olarak kamera kaydı alınır.
• Sınav kurallarını ihlâl eden adayların sınavı geçersiz sayılır.
• Adaylar Kimlik Belgelerini (Fotoğraflı Nüfus Kâğıdı ya da Ehliyet) sınavda hazır bulundurmalıdırlar.
• Sınav başlamadan önce mobil cihazlar kapalı konuma getirilir ve erişilemeyecek şekilde kaldırılır.
• Adayların sınav düzenini bozacak veya başkalarını rahatsız edecek davranışlarda bulunmaları sınav
kurallarına aykırıdır. Sınav kurallarına aykırı hareket edenler hakkında tutanak tutularak söz konusu kişi(ler)
sınav alanından çıkartılır.
• Çağrı cihazı, telsiz, cep bilgisayarı, saat fonksiyonu dışında fonksiyonu bulunan saat, her türlü bilgisayar
özelliği bulunan cihazlar, silah vb. teçhizatla; müsvedde kâğıdı, defter, kitap, sözlük, sözlük işlevi olan
elektronik aygıt, hesap makinesi, hesap cetveli, pergel, açı ölçer, cetvel, USB bellek, hafıza kartı vb. özellikte
hafıza aygıtları ile sınava girilmez.
• Sınavlarda kullanılan her türlü kırtasiye malzemesi METROPOL tarafından sağlanır. METROPOL
tarafından istenmediği sürece adayların, hiçbir doküman, kitap, dosya, not defteri gibi yardımcı materyal
bulundurmamaları gerekmektedir.
• Sınav süresince sınav alanında içme suyu, şeker ve alınması zorunlu ilaçlar hariç yiyecek ve içecek
bulundurmak, tütün ve tütün ürünleri kullanmak yasaktır.
• Adayların sınav alanına delici, kesici ve yaralayıcı aletler ile ateşli silahları getirmeleri yasaktır.
• Teorik sınav alanından ayrılan aday sınavını tamamlamış sayılır ve sınavına devam etmesine izin verilmez.

Birim için öngörülen sınavların geçerlilik süresi sınavın başarıldığı tarihten itibaren 1 yıldır. Birimin elde
edilebilmesi için başarılan sınav tarihleri arasındaki süre farkı bir yılı geçemez. Yeterlilik birimlerinin geçerlilik
süresi birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Belgenin geçerlilik süresi beş (5) yıldır.
Belgeli kişinin yeterliliğinin devam ettiğini tespit etmek amacıyla belgenin geçerlilik süresi içerisinde en az bir
kez gözetim raporu hazırlanır. Adayın performansı belge aldığı tarihten itibaren 2.yıl ile 3.yıl arasında sınav ve
belgelendirme kuruluşunun belirleyeceği gözetim yöntemi ile değerlendirilir. Gözetime yönelik Metropol
internet sitesinde yapılan genel duyuruların yanı sıra, gözetim zamanı gelen belge sahipleri tespit edilerek 1 ay
önce gözetim kanıtlarının sunulmasıyla ilgili mail, taahhütlü posta, telefon gibi iletişim araçları kullanılarak
uyarıda bulunulur. Belgeli kişi, meslek alanı ile ilgili olarak çalıştığı kuruluştan ve/veya
işvereninden www.metropolbelgelendirme.com adresinde yer alan “Gözetim Formu”nu doldurmasını ister. Eğer
belgeli olduğu mesleği yapmıyorsa, yeterlilik belgesini aldıktan sonra, belgeli olduğu mesleği yaptığı işyerinden
Gözetim Formunun doldurulması istenir. Belgeli personel, Gözetim Formunu uygun bir şekilde ve zamanında
METROPOL’ e sunmakla yükümlüdür. Zamanında ve istenen şekilde kanıt sunulmaması durumunda, belge
askıya alınır.
Belgeli personelin, gözetim kanıtlarını eksik olarak sunması durumunda, eksiklikleri tamamlaması için
METROPOL tarafından 1 ay süre verilir. Bu süre içinde eksiklikleri tamamlamayan belgeli personelin belgesi
süre sonunda askıya alınır. Belgenin askıda kalma süresi en az 6 ay en fazla belge geçerlilik süresinin sonuna
kadardır. Bu süre içerisinde herhangi bir düzeltici faaliyet gerçekleştirmeyen belge sahibinin belgesi iptal edilir.

4.4.4 Yeniden Belgelendirme

Belgenin iptalini gerektirecek bir durumun oluşmaması ve belge geçerlilik süresi boyunca kişi ile ilgili
METROPOL‘e performansına ilişkin şikâyet gelmemiş olması durumunda Motorlu Kara Taşıtları Alım Satım
Sorumlusu olarak

a) 5 yıl belge geçerlilik süresi içinde yeterlilik belgesi kapsamında toplamda en az 2 yıl çalıştığına dair resmi
kayıt,
b) Yeterlilik kapsamında yer alan yeterlilik birimleri için tanımlanan Uygulama (performans) Sınavı (P1)
Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belge geçerlilik süreleri 5 yıl daha uzatılır

4.4.5 Belge İptali, Talimata Aykırı Hareket

Aşağıda belirtilen durumlar tespit edildiğinde, uygunsuzluğun durumuna göre belge askıya alınır ya da iptal
edilir.

• Belgelendirilmiş kişi hakkında, belgelendirildiği Ulusal Yeterliliğin gereklerini yerine getirmediği
gerekçesi sunularak şikayette bulunulması durumunda ve şikâyetin değerlendirilmesi sonrasında aleyhinde bir
karar alınması, belgenin askıya alınmasını gerektirir.
• Belge gözetim süresini dolduran ve METROPOL tarafından istenilen belgeleri ibraz etmeyen kişilerin
belgeleri askıya alınır.

• Gözetim Raporunun değerlendirilmesi sonucunda Karar Verici tarafından belge askıya alınabilir veya iptal
edilebilir.
• Belgelendirilmiş kişinin belgeyi kötü amaçla, yanıltıcı bir biçimde kullandığı tespit edildiğinde belge iptal
edilir.
• Belge, Logo ve Marka Kullanım Sözleşmesi’ne aykırı davranan belgelendirilmiş kişinin, belgesi iptal
edilir.
• Belgesi askıya alınan kişiye gerekçeleri yazılı olarak bildirilir ve METROPOL web sitesinde duyurular
bölümünde belgesi askıya alınan kişinin ad-soyad ve sertifika bilgileri yayınlanır.
• Belgesi askıya alınanlar belgenin askıya alındığı süre boyunca belge ile ilgili herhangi bir faaliyette
bulunamazlar.
• Belgenin iptal edilmesi durumunda iptal kararının tebliğinden itibaren belgenin kullanımını durdurulur.
Belgesi iptal edilen kişi Belge, Logo ve Marka Kullanım Sözleşmesi ve kendisine verilen belgeyi tebliğ
tarihinden itibaren 15 gün içerisinde METROPOL’e iade etmekle yükümlüdür.
• Belgelendirme programında yapılan değişiklikler yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, belgelendirilmiş
personelin değişiklik şartlarına gözetim tarihine kadar uyum sağlaması gerekmektedir.
• Değişiklikler gözetim tarihinden sonra yapılmış ise yeniden belgelendirme tarihine kadar belgelendirilmiş
personelin değişiklik şartlarına uyum sağlanması gerekir. Yasal zorunluluk durumunda ise bu süre kısaltılabilir.

4.6 Meslekte Yatay ve Dikey İlerleme Yolları
–

4.7 İtiraz Veya Şikâyet

Başvuru sahiplerinden, adaylardan, belgelendirilmiş kişilerden ve onların işverenlerinden ve diğer kesimlerden
belgelendirme süreci ve kriterleri konusunda itiraz veya şikâyetin olması halinde, itiraz/şikâyet sahibi web
sitesinden İtiraz veya Şikâyet Formunu doldurur ve imzalayarak (şahsen müracaat yapıldı ise) METROPOL‘e
teslim eder veya faks, e-posta ile gönderir.
Yapılan sınava ilişkin itiraz sınav sonucunun yayınlanmasından tarihinden itibaren 2 gün içinde yapılmalıdır.
METROPOL’e yapılan İtiraz veya Şikâyet 30 gün içerisinde sonuçlandırılır. Karar itiraz/şikâyet sahibine
bildirilir.

4.8. REFERANSLAR

Sınav uygulamaları ve değerlendirmelerine esas alınan yeterlilik aşağıda belirtilmektedir;

İlgili Yeterlilik

17UY0299-4 Motorlu Kara Taşıtları Alım Satım Danışmanı (Seviye 4) Yayın Tarihi 26/04/2017 Rev. No:00