Otomotiv Elektrikçisi (Seviye 4)

1. 1.AMAÇ/KAPSAM

Bu program, Otomotiv Elektrikçisi  Seviye 4 (11UY0019-4 REV 03) Ulusal Yeterliliğine göre adayının belgelendirilmesine yönelik olarak yapılacak olan sınav için temel şartları, yeterlilik alanını, sınav koşullarını, kabul şartlarını hakkında bilgilendirmeyi amaçlamaktadır. Otomotiv Elektrikçisi (Seviye 4) iş sağlığı ve güvenliği ve çevre koruma önlemlerini uygulayarak kalite gereklilikleri çerçevesinde; motorlu kara taşıtlarında bulunan sistemlerin elektriksel arızalarının tespitini ve onarımlarını parça ve tesisat kablolarının değişimini, çalışma performansları ve doğruluğu ile ilgili tüm ayarlarını yapan, seçimli cihaz ve aksesuarların montajını yapan, periyodik bakım işlemlerini gerçekleştiren ve mesleki gelişim faaliyetlerini yürüten nitelikli meslek elemanıdır.Bu bakımdan otomotiv mekanikçisi   bilgi, beceri ve davranışlarının tanımlanması amaçlanmıştır. Sınavlara giren tüm adayları kapsar.

2. 2.TANIMLAR

Aday: belgelendirilmek üzere başvuru yapan ve yeterliliğe giriş şartlarını taşıyan kişidir.

Sınav Yapıcı: İlgili ulusal yeterlilikteki değerlendirici ölçütlerini karşılayan ve METROPOL Belgelendirme tarafından adayların teorik bilgi düzeylerini ve performanslarını ulusal yeterliliklerde tanımlanan şartlar doğrultusunda ölçmek ve değerlendirmek üzere görevlendirdiği kişidir.

Gözetmen: METROPOL  Belgelendirme tarafından gerçekleştirilen sınavlarda kamera kaydı ve sınav düzenini sağlamak üzere görevlendirilen ve değerlendirici ölçütlerini karşılamak zorunda olmayan kişidir.

3. 3.SORUMLULAR

Sınav görevlileri ve adaylar bu talimatın şartlarına uymakla yükümlüdür.

4. 4.UYGULAMALAR

4.1. Bilgi ve Becerinin Sınanması, Değerlendirilmesi

4.1.1. Zorunlu Birimler

A1: İş Sağlığı ve Güvenliği, Çevre ve Kalite

A2: Araç Üzerinde Periyodik Bakım, Arıza Tespit ve Onarım İşlemleri

 (T1) Teorik Sınav

Zorunlu A1ve A2 birimlerinde yapılandırılmış yazılı sınav (T1) şeklinde gerçekleştirilir. Sınav soruları, yapılandırılmış sınav kapsamında ölçülmesi öngörülen tüm öğrenim çıktılarını ve başarım ölçütlerini ölçebilecek şekilde tasarlanacak olup, her yeterlilik biriminin değerlendirilmesi ayrı yapılacaktır. Her birimde sorulacak soru sayısı ve süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir. Yapılandırılmış yazılı sınav soruları METROPOL BELGELENDİRME soru bankasından seçilen sorulardan oluşur.

Çoktan Seçmeli Sınav: A1 ve A2 birimlerine yönelik teorik sınav “Bilgiler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara en az, A1 birimi için yirmi beş (25) , A2 birimi için de otuz (30)  soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için 1,5 dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az % 60’ına doğru yanıt veren aday başarılı sayılır. Sınav soruları, bu birimde teorik sınav ile ölçülmesi öngörülen tüm bilgi ifadelerini  ölçmelidir. Birimlerin süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir

(P1) Performansa Dayalı Sınav

A1 zorunlu sınava ait performans sınavı bulunmamaktadır.

A2 birimine yönelik performansa dayalı sınav  “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir. Performansa dayalı sınav gerçek veya gerçeğine uygun olarak düzenlenmiş çalışma ortamında gerçekleştirilir. Beceri ve yetkinlik ifadelerinin  tamamı performansa dayalı sınav ile ölçülmelidir. Birimlerin süreleri aşağıdaki tabloda belirtilmiştir

Bu yeterlilikte performans sınavı aşağıda yazılı olduğu şekilde yapılır;

Aday sınava başlamadan önce kişisel koruyucularını giyer. Gerekli olan el aletlerini, yedek malzemelerini ve kullanacağı kontrol malzemelerini hazırlar Aracı çalışma ortamına güvenli bir şekilde yerleştirir. Bakım onarım yapılacak olan aracın ilgili kısımlarına gerekli olan koruyucu örtüleri serer. Bakım, onarım yapılacak olan aracın donanım yapısını ve motoruna iliskin semayı çıkarır. Akü ,marş ,alternatör,aydınlatma.,sogutma sistemlerine  ‘’Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre yapar.

4.1.2 Seçmeli birim:

B1: Seçimli Cihaz ve Aksesuarların Montajı

(T1) Teorik Sınav

Çoktan seçmeli sınav: A2 birimine   yönelik teorik sınav kontrol listesine göre gerçekleştirilir. Teorik sınavda adaylara en az beş (5)  soruluk 4 seçenekli çoktan seçmeli ve her biri eşit puan değerinde yazılı sınav uygulanmalıdır. Çoktan seçmeli sorularla düzenlenmiş sınavda yanlış cevaplandırılan sorulardan herhangi bir puan indirimi yapılmaz. Sınavda adaylara her soru için 2 dakika zaman verilir. Yazılı sınavda soruların en az

(P1) Performans Sınav

Bu yeterlilikte (P1) B1 birimine birimi “Beceriler ve Yetkinlikler” kontrol listesine göre gerçekleştirilir.

Adaylar, performans sınavlarını yeterlilik birimi bazında tek-tek alırlar ve yapılan değerlendirmeler o birim için OTOMOTIV ELEKTRİKÇİSİ Seviye 4 (11UY0019-4/03) Ulusal Yeterliliğinde verilen başarım ölçütlerini sağlayacak şekilde yapılır.

NOT: PERFORMANS SINAVI SÜRESİNCE ADAYLAR K.K.D. EKİPMANLARINI KULLANICAK SINAV SÜRESİNCE KENDİSİNİ VE DİĞER ADAYLARI TEHLİKEYE DÜŞÜRMEYECEK ŞEKİLDE ÇALIŞMA YAPACAKTIR. AKSİ HALDE ADAY SINAVDAN ÇIKARILACAKTIR VE BAŞARISIZ SAYILACAKTIR.

B1 yeterlilik biriminde Beceri ve yetkinlikler kontrol listesinde aday tarafından başarılması zorunlu kritik adımlar belirlenir. Adayın, performans sınavından başarı sağlaması için kritik adımların tamamından başarılı performans göstermek koşuluyla sınavın genelinden asgari % 80 başarı göstermesi gerekir.

Performans sınavında Adayın Performansı Değerlendirici tarafından ölçülmesi öngörülen öğrenim çıktılarını, başarım ölçütlerini içerecek şekilde değerlendirilerek OTOMOTİV ELEKTRIKCİSİ-4 Performans Değerlendirme Listesi’ne B1 yazılır elde edilen veriler sınav geçme kriterlerine göre değerlendirilip sonuçlar belirlenir.

4.2       Ölçme ve Değerlendirme

Otomotiv Elektrikçisi  Seviye 4 (11UY0019-4/03) Ulusal Yeterliliğine göre belgelendirme amacıyla yapılacak ölçme ve değerlendirme, gerekli çalışma şartlarının oluşturulduğu sınav ve belgelendirme merkezlerinde veya çalışma sahalarında, Teorik yapılandırılmış yazılı sınav ve uygulamalı sınav şeklinde olacaktır. Kişi yeterlilik birimlerini ayrı ayrı alabileceği gibi talep etmesi halinde hepsinin bir arada verilmesi de mümkündür.

Belge almaya hak kazanmak için adayın, en az zorunlu A1 ve A2 birimlerinin tamamından başarılı olması gerekmektedir. İsteyen adaylar ayrıca B1 seçmeli birimini de alabilirler. Sınavın tamamından veya her hangi bir bölümünden başarısız olan aday başarısız olduğu bölümden/bölümlerden bir yıl içinde iki ücretsiz sınav hakkı daha kullanabilir. Yeterlilik birimlerinin geçerlilik süresi, birimin başarıldığı tarihten itibaren 2 yıldır. Yeterlilik birimlerinin birleştirilerek bir yeterliliğin elde edilebilmesi için tüm birimlerin geçerliliğini koruyor olması gerekmektedir. Yeterlilik belgesinin geçerlilik süresi ise belgenin düzenlendiği tarihten itibaren 5 (beş) yıldır.

4.3   Diğer Şartlar

• Adaylar sınav başlamadan 15 dakika önce hazır bulunur.
• Sınav süresince kesintisiz olarak kamera kaydı alınır.
• Sınav kurallarını ihlâl eden adayların sınavı geçersiz sayılır.
• Adaylar Kimlik Belgelerini (Fotoğraflı Nüfus Kâğıdı ya da Ehliyet) sınavda hazır bulundurmalıdırlar.
• Sınav başlamadan önce mobil cihazlar kapalı konuma getirilir ve erişilemeyecek şekilde kaldırılır.
• Adayların sınav düzenini bozacak veya başkalarını rahatsız edecek davranışlarda bulunmaları sınav kurallarına aykırıdır. Sınav kurallarına aykırı hareket edenler hakkında tutanak tutularak söz konusu kişi(ler) sınav alanından çıkartılır.
• Çağrı cihazı, telsiz, cep bilgisayarı, saat fonksiyonu dışında fonksiyonu bulunan saat, her türlü bilgisayar özelliği bulunan cihazlar, silah vb. teçhizatla; müsvedde kâğıdı, defter, kitap, sözlük, sözlük işlevi olan elektronik aygıt, hesap makinesi, hesap cetveli, pergel, açı ölçer, cetvel, USB bellek, hafıza kartı vb. özellikte hafıza aygıtları ile sınava girilmez.
• Sınavlarda kullanılan her türlü kırtasiye malzemesi METROPOL tarafından sağlanır. METROPOL tarafından istenmediği sürece adayların, hiçbir doküman, kitap, dosya, not defteri gibi yardımcı materyal bulundurmamaları gerekmektedir.
• Sınav süresince sınav alanında içme suyu, şeker ve alınması zorunlu ilaçlar hariç yiyecek ve içecek bulundurmak, tütün ve tütün ürünleri kullanmak yasaktır.
• Adayların sınav alanına delici, kesici ve yaralayıcı aletler ile ateşli silahları getirmeleri yasaktır.
• Teorik sınav alanından ayrılan aday sınavını tamamlamış sayılır ve sınavına devam etmesine izin verilmez.
• Sınav sırasında kopya çektiği veya kopya verdiği tespit edilen adayların kimlik bilgileri ve yaşanan durum tutanak ile kayıt altına alınır ve bu adaylar sınavdan başarısız sayılır. Değerlendirici(ler) veya gözetmen(ler) kopya çekmeye veya vermeye kalkışanları uyarmak zorunda değildir, sorumluluk adaylara aittir.
• Adaylar teorik sınav süresince birbirleri ile konuşamaz, birbirlerinden sınav gereci veya yardım isteyemez.
• Sınav bitiminde kâğıtlar Metropol sınav gözetmenine teslim edilir.
• Sınav süresince soruların yüksek sesle ve herkesin duyabileceği şekilde sorulması, cevapların da aynı şekilde yüksek sesle ve herkesin duyabileceği şekilde verilmesi gerekmektedir.
• Aday performans sınavı süresince, sınav değerlendiricisine (oldu mu, tamam mı, doğru mu vb.) sınavı etkileyebilecek sorular soramaz.
• Adayların sınav değerlendiricilerin talimatı olmadan sınav salonundaki malzemeleri kullanmaları yasaktır.
• Aday kendisine verilen sınav süresi içerisinde sınavı tamamlayamaz ise adayın sınavı sınav değerlendiricisi tarafından sonlandırılır.
• İş sağlığı ve güvenliği kurallarını ihlal ettiği ve bu nedenle kendilerini veya sınav alanında bulunan diğer kişileri tehlikeye düşürdüğü değerlendirici tarafından tespit edilen adayların sınavları durdurulur. Söz konusu adaylar sınavdan başarısız sayılır.
• Mülakat sınavlarında Sınav süresince sorulara verilen cevapların yüksek sesle ve anlaşılır bir şekilde verilmesi gerekmektedir.Sınav görevlisine “cevap bu mu, böyle mi, bunu demek istediniz” şeklinde sorular sorulmamalıdır.

Sınav kurallarını ihlâl eden adayların (örn. Kopya çekme, başkası adına sınava girme vb.) sınavı geçersiz sayılır.

• Belgelendirme

Sınav sürecini tamamlamış adayların itiraz ve şikâyet hakları saklı kalacak şekilde en geç 10 gün içerisinde belge kararları verilerek www.metropolbelgelendirme.com web sitesinden yayınlanır.

4.4.1     Belgelerin Teslimi

Belgeler, başvuru formunda belgelendirilmiş kişinin belirttiği şekilde, belgelendirilmiş kişiye/firma yetkilisine imza karşılığı, kargoyla veya taahhütlü posta ile gönderilir.

4.4.2 Belgenin Kaybedilmesi

Belgelendirilmiş kişi, belgesini geçerlilik süresi içinde kaybettiğini ve yeni belge düzenlenmesini dilekçe ekinde kayıp ilanını belirterek talep eder. Belge yenileme ücreti alınarak 1 hafta içinde Mesleki Yeterlilik Kurumuna belge talebi iletilir.

4.4.3 Yeterlilik Belgesinin Geçerlilik Süresi ve Gözetim Sıklığı

Yeterlilik belgesinin geçerlik süresi, belgenin düzenlendiği tarihte başlar ve belge 5 (beş) yıl süresince geçerlidir.

Değerlendirme sonucu olumlu olan adayların belge geçerlilik süreleri 5 yıl daha uzatılır

Belgeli kişinin yeterliliğinin devam ettiğini tespit etmek amacıyla belgenin geçerlilik süresi içerisinde en az bir kez gözetim raporu hazırlanır. Adayın performansı belge aldığı tarihten itibaren 2.yılda sınav ve belgelendirme kuruluşunun belirleyeceği gözetim yöntemi ile değerlendirilir. Gözetime yönelik Metropol internet sitesinde yapılan genel duyuruların yanı sıra, gözetim zamanı gelen belge sahipleri tespit edilerek 1 ay önce gözetim kanıtlarının sunulmasıyla ilgili mail, taahhütlü posta, telefon gibi iletişim araçları kullanılarak uyarıda bulunulur. Belgeli kişi, meslek alanı ile ilgili olarak çalıştığı kuruluştan ve/veya işvereninden www.metropolbelgelendirme.com adresinde yer alan “Gözetim Formu”nu doldurmasını ister. Eğer belgeli olduğu mesleği yapmıyorsa, yeterlilik belgesini aldıktan sonra, belgeli olduğu mesleği yaptığı işyerinden Gözetim Formunun doldurulması istenir. Belgeli personel, Gözetim Formunu uygun bir şekilde ve zamanında METROPOL’ e sunmakla yükümlüdür. Zamanında ve istenen şekilde kanıt sunulmaması durumunda, belge askıya alınır.

Belgeli personelin, gözetim kanıtlarını eksik olarak sunması durumunda, eksiklikleri tamamlaması için METROPOL tarafından 1 ay süre verilir. Bu süre içinde eksiklikleri tamamlamayan belgeli personelin belgesi süre sonunda askıya alınır. Belgenin askıda kalma süresi en az 6 ay en fazla belge geçerlilik süresinin sonuna kadardır.  Bu süre içerisinde herhangi bir düzeltici faaliyet gerçekleştirmeyen belge sahibinin belgesi iptal edilir.

4.4.4 Yeniden Belgelendirme

Belgenin iptalini gerektirecek bir durumun oluşmaması ve belge geçerlilik süresi boyunca kişi ile ilgili METROPOL‘e performansına ilişkin şikâyet gelmemiş olması durumunda Otomotiv Elektrikçisi  fiili olarak toplam 2 yıl veya 6 ay çalıştığını belgelendirdiğinde, belgenin süresi 5 yıl daha uzatılır.  Fiilen çalıştığını belgeleyemeyen kişiler, uygulama sınavına alınır ve başarılı olan adayların belgesi 5 yıl daha uzatılır.  Uzatma süresi bittikten sonra (ilk sınavın yapıldığı tarihten 10 yıl sonra) teorik ve uygulamalı sınav yapılır.

4.4.5 Belge İptali, Talimata Aykırı Hareket

Aşağıda belirtilen durumlar tespit edildiğinde, uygunsuzluğun durumuna göre belge askıya alınır ya da iptal edilir.

• Belgelendirilmiş kişi hakkında, belgelendirildiği Ulusal Yeterliliğin gereklerini yerine getirmediği gerekçesi sunularak şikayette bulunulması durumunda ve şikâyetin değerlendirilmesi sonrasında aleyhinde bir karar alınması, belgenin askıya alınmasını gerektirir.
• Belge gözetim süresini dolduran ve METROPOL tarafından istenilen belgeleri ibraz etmeyen kişilerin belgeleri askıya alınır.
• Gözetim Raporunun değerlendirilmesi sonucunda Karar Verici tarafından belge askıya alınabilir veya iptal edilebilir.
• Belgelendirilmiş kişinin belgeyi kötü amaçla, yanıltıcı bir biçimde kullandığı tespit edildiğinde belge iptal edilir.
• Belge, Logo ve Marka Kullanım Sözleşmesi’ne aykırı davranan belgelendirilmiş kişinin, belgesi iptal edilir.
• Belgesi askıya alınan kişiye gerekçeleri yazılı olarak bildirilir ve METROPOL web sitesinde duyurular bölümünde belgesi askıya alınan kişinin ad-soyad ve sertifika bilgileri yayınlanır.
• Belgesi askıya alınanlar belgenin askıya alındığı süre boyunca belge ile ilgili herhangi bir faaliyette bulunamazlar.
• Belgenin iptal edilmesi durumunda iptal kararının tebliğinden itibaren belgenin kullanımını durdurulur. Belgesi iptal edilen kişi Belge, Logo ve Marka Kullanım Sözleşmesi ve kendisine verilen belgeyi tebliğ tarihinden itibaren 15 gün içerisinde METROPOL’e iade etmekle yükümlüdür.
• Belgelendirme programında yapılan değişiklikler yürürlüğe girdiği tarihten itibaren, belgelendirilmiş personelin değişiklik şartlarına gözetim tarihine kadar uyum sağlaması gerekmektedir.
• Değişiklikler gözetim tarihinden sonra yapılmış ise yeniden belgelendirme tarihine kadar belgelendirilmiş personelin değişiklik şartlarına uyum sağlanması gerekir. Yasal zorunluluk durumunda ise bu süre kısaltılabilir.

4.5  Meslekte Yatay ve Dikey İlerleme Yolları

–

4.6    İtiraz Veya Şikâyet

Başvuru sahiplerinden, adaylardan, belgelendirilmiş kişilerden ve onların işverenlerinden ve diğer kesimlerden belgelendirme süreci ve kriterleri konusunda itiraz veya şikâyetin olması halinde, itiraz/şikâyet sahibi web sitesinden İtiraz veya Şikâyet Formunu doldurur ve imzalayarak (şahsen müracaat yapıldı ise) METROPOL‘e teslim eder veya faks, e-posta ile gönderir.

Yapılan sınava ilişkin itiraz sınav sonucunun yayınlanmasından tarihinden itibaren 2 gün içinde yapılmalıdır. METROPOL’e yapılan İtiraz veya Şikâyet 30 gün içerisinde sonuçlandırılır. Karar itiraz/şikâyet sahibine bildirilir.

4.7. REFERANSLAR

Sınav uygulamaları ve değerlendirmelerine esas alınan yeterlilik aşağıda belirtilmektedir;

İlgili Yeterlilik

11UY0020–4 Otomotiv Elektrikçisi Seviye 4 Yayın Tarihi 12/09/2018 (REV-03)

5. REVİZYON KAPSAMI